بررسی موسیقی رپ
جمعیت هدف موسیقی «رپ» عمدتا نسل جوان و نوجوان است. سوای از مولفه‌ها و ویژگی‌های جذاب این نوع موسیقی، آن چه باعث اقبال از «رپ» می‌شود صرف تنوع طلبی و مجالی برای تخلیه انرژی نیست، بلکه جوان امروزی حرف‌هایی برای گفتن دارد که غالبا از جنس گلایه و درد دل است و لاجرم به دنبال شیوه‌ای برای بیان آن‌هاست.
با این همه، «رپ» هر چه که هست محصولی وارداتی و آن ور آبی است و خواه‌ناخواه چیزهایی با خود آورده و می‌آورد که باب دل ما نیست و به مذاق فرهنگ ما خوش نمی‌نشیند. پس نگذاریم دیگران با «رپ» حرف دل جوان ما را بزند یا تخم حرف‌هایی را در دلش بکارد که یک وقت‌هایی شرم و حیا اجازه نمی‌داد جوان ما بر زبان بیاورد. بی‌پرده بگویم؛ «رپ» عریان و سرکش است. مواظب باشیم.
… و اما «رپ» از کجا آمده؟
آهنگ رپ که در دهه ۱۹۶۰ توسط سیاهپوستان آمریکایی در برانکس(واقع در نیویورک) به وجود آمد نوعی سلاح مبارزه جوانان سیاه با تبعیض‌های نژادی رایج در آن زمان بود و به همین دلیل بود که به خاطر بیان مشکلات زندگی در گِتوها (جایی برای زندگی مردمی که جزو اقلیت یک شهر به حساب می‌آیند) به موسیقی گتو نیز شهرت دارد.
گرچه همواره سیاهپوستان را صاحبان موسیقی رپ می‌دانند اما نمی‌توان از نقش آمریکایی‌های لاتینی تبار در زنده نگه داشتن این سبک چشم‌پوشی کرد، زیرا رپ در دنیای امروز از چارچوبی که آن را منحصراً مربوط به سیاهپوستان می‌ساخت خارج شده و به یک شیوه اعتراض برای جوانان جهان تبدیل شده است، در واقع هرجا که جوان‌ها هستند و هرکجا که نارضایتی وجود دارد رپ هم به عنوان یک شیوه اعتراض که در قالب موسیقی و در دل کلماتی که به سرعت و پشت سر هم پیاده می‌شوند نهفته است در آن جا حضور دارد. در کل می‌توان گفت رپ موسیقی اعتراضی است که کمی چاشنی طنز به آن اضافه شده است.
رپ فارسی هم داریم؟
بله داریم! رپ فارسی به شکلی از موسیقی رپ گفته می‌شود که به زبان فارسی(و عمدتاً در ایران) خوانده می‌شود. این سبک موسیقی اگرچه عمدتاً متاثر از سبک رپ غربی است اما تمام ویژگی‌های آن را ندارد، و برخی خصوصیات آن در رپ غربی وجود ندارد. رپ فارسی در اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در ایران شکل گرفته و خواننده‌های زیادی به طور رسمی و غیررسمی (اصطلاحاً زیر زمینی) در این سبک فعال هستند.
اولین «رپر» کیست؟
احتمال داده می‌شود که آهنگ «یک یاری دارم» از بدیع‌زاده اولین آهنگ رپ ایرانی باشد(با توجه به تنالیته و ساختار کلامی). هم‌چنین در حالی که عده‌ای معتقدند اولین آلبوم رپ فارسی در ایران توسط شاهکار بینش‌پژوه با نام «اسکناس» با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد در خبرها آمده بوده که اولین آلبوم رپ مجوز گرفته است.
این گزارش چه محلی از اعراب دارد؟
تلنگر تهیه این گزارش زمانی زده شد که خبر صدور مجوز برای آلبوم موسیقی رپ کاوه عابدین پس از 10 سال انتظار از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیرون آمد و این کم چیزی نیست. بیش‌تر اظهارنظرهایی که در این گزارش آمده‌اند بازخوانی گفت‌وگوهایی است که پیش‌تر سرویس فرهنگی و هنری ایسنای خوزستان درباره اهمیت و جایگاه موسیقی «رپ» تهیه کرده و انتشار داده بود.
شیر بی یال و دم و اشکم!
یغما گلرویی، شاعر و ترانه‌سرا، درباره موسیقی رپ و جایگاه آن در اجتماع گفت: موسیقی رپ هیچ وقت در ایران مجاز شمرده نشده است و موسیقی پاپ نیز وقتی مجاز شد به سمت بدی رفت.
او افزود: به نظر من موسیقی رپ بعید است مجاز شود و اگر مجاز شود و مجال فعالیت پیدا کند شیر بی یال و دم و اشکم است. البته شاید نوعی رپ مجاز قلابی بیرون بیاید اما آن دیگر رپ نیست.
نوحه‌خوان‌هایی که رپ می‌خوانند!
هم‌چنین کاظم پوره معتقد است خواننده‌های بی‌صدا رپ می‌خوانند.
این آهنگساز گفت: صدا و سیما با پخش آهنگ‌ها و فیلم‌هایی با موسیقی رپ عامل اصلی گسترش این نوع موسیقی در کشور است.
پوره اظهار داشت: موسیقی رپ برای اولین بار در آمریکا نواخته شد، ادامه پیدا کرد و پس از آن به جامعه ما، که در تقلید حرف اول را می‌زند، رسید. این موسیقی مربوط به جامعه ما نیست.
وی ادامه داد: من نوحه‌خوان‌هایی نیز دیده‌ام که رپ می‌خوانند. این‌ها باعث تخریب موسیقی می‌شوند. رپ نوعی از موسیقی است که ملودی ندارد و شبیه متل‌گویی کودکانه ما است.
این آهنگساز تصریح کرد: خواننده‌هایی که صدا ندارند رپ می‌خوانند. این افراد از موسیقی آگاهی ندارند چراکه اگر از موسیقی شناختی داشته‌اند جذب این نوع موسیقی نمی‌شدند. از آن جا که صدا و سیمای خوبی نداریم تا موسیقی را به مردم بشناساند جوانان جذب هر چیزی می‌شوند.
وی تاکید کرد: به دلیل نبود شناخت کافی از موسیقی، موسیقی‌های زیرزمینی رشد میکند و بیش‌تر آن‌ها از اهواز است. ما موسیقی درستی را به گوش مردم نرسانده‌ایم. معرفی موسیقی سنتی در صدا و سیما باعث گرایش بیش‌تر علاقه‌مندان به این نوع می‌شود.
پوره یادآور شد: رپ نوعی موسیقی است که از غرب گرفته شده و در آن جا نیز از آن به عنوان پیام‌رسان استفاده می‌کنند. این موسیقی پیام را بهتر از موسیقی‌های دیگر می‌رساند چون جملات و کلمات بیش‌تری دارد.
- ۹۸/۱۱/۲۳